Psoriasis ni iki? Ibimenyetso nuburyo bwo kuvura

Psoriasis ni iki? Ibimenyetso nuburyo bwo kuvura
Indwara ya Psoriasis, izwi kandi nka psoriasis, ni indwara idakira kandi idakira kandi igaragara ku kigero cya 1-3% ku isi.

Psoriasis ni iki?

Indwara ya Psoriasis, izwi kandi nka psoriasis, ni indwara idakira kandi idakira kandi igaragara ku kigero cya 1-3% ku isi. Nubwo akenshi itangira muri mirongo itatu, irashobora kubaho mumyaka iyo ari yo yose kuva akivuka. Hariho amateka yumuryango muri 30% yimanza.

Muri psoriasis, antigene zitandukanye zikorwa na selile zuruhu. Izi antigene zigira uruhare mugukora sisitemu yumubiri. Ingirabuzimafatizo zikomeye zigaruka ku ruhu kandi zigatera ikwirakwizwa ryuturemangingo ndetse no kuvamo ibyapa byihariye bya psoriasis ku ruhu. Kubwibyo, psoriasis nindwara umubiri ukura urwanya ingirangingo zayo. Indwara nkizi zishyirwa mu ndwara ziterwa na autoimmune.

Mu barwayi ba psoriasis, T lymphocyte selile ya sisitemu yumubiri ikora kandi igatangira kwiyegeranya muruhu. Nyuma yo kwegeranya kwingirabuzimafatizo mu ruhu, ubuzima bwingirabuzimafatizo zimwe zuruhu byihuta kandi utugingo ngengabuzima tugize imiterere yibibaho bikomeye. Psoriasis ibaho nkigikorwa cyo gukwirakwiza kwingirangingo zuruhu.

Ingirabuzimafatizo zuruhu zikorerwa mubice byimbitse byuruhu, bikazamuka buhoro buhoro hejuru, kandi nyuma yigihe runaka, byuzuza ubuzima bwabyo hanyuma bigasuka. Ubuzima bwingirabuzimafatizo zuruhu zimara hafi ukwezi. Mu barwayi ba psoriasis, iyi nzitizi yubuzima irashobora kugabanywa niminsi mike.

Ingirabuzimafatizo zuzuza ubuzima bwazo ntizifite umwanya wo kugwa zigatangira kwiyegeranya hejuru yizindi. Ibibyimba bibaho murubu buryo bishobora kugaragara nkibibaho, cyane cyane ahantu hamwe, ariko no kumaboko yumurwayi, ibirenge, ijosi, umutwe cyangwa uruhu rwo mumaso.

Niki Gitera Psoriasis?

Impamvu nyamukuru itera psoriasis ntabwo yagaragaye neza. Ubushakashatsi buherutse gushimangira igitekerezo kivuga ko ibintu bifitanye isano na genetique na immunite bishobora kugira uruhare runini mu iterambere ryindwara.

Muri psoriasis, ikaba ari imiterere ya autoimmune, selile zisanzwe zirwanya mikorobe zo mumahanga ziteranya antibodies zirwanya antigene zama selile yuruhu kandi bigatuma habaho ibisebe biranga. Bikekwa ko ibintu bimwe na bimwe bidukikije na genetike bishobora gutera iterambere ryingirabuzimafatizo zuruhu zibyara vuba kurenza ibisanzwe.

Ibikunze kugaragara muri ibi bintu bitera ni:

  • Umuhogo cyangwa kwandura uruhu
  • Ikirere gikonje kandi cyumye
  • Guherekeza indwara zitandukanye za autoimmune
  • Ihahamuka ryuruhu
  • Stress
  • Kunywa itabi cyangwa kunywa itabi
  • Kunywa inzoga nyinshi
  • Nyuma yo guhagarika byihuse imiti ikomoka kuri steroid
  • Nyuma yo gukoresha imiti imwe nimwe ikoreshwa mu kuvura umuvuduko wamaraso cyangwa malariya

Ku kibazo cyo kumenya niba psoriasis yanduye, igisubizo gishobora gutangwa ko iyi ndwara ishobora kugaragara ku muntu uwo ari we wese kandi ko nta kintu nko gukwirakwiza abantu. Amateka yo gutangira ubwana arashobora kugaragara mugice cya gatatu cyimanza.

Kugira amateka yumuryango nikintu gikomeye. Kugira iyi ndwara mu muryango wa hafi bishobora kuvamo amahirwe menshi yumuntu urwaye psoriasis. Indwara ya psoriasis irazwe mubantu bagera kuri 10% mumatsinda yibibazo. Muri ibi 10%, 2-3% barwara psoriasis.

Ubushakashatsi butandukanye bwerekanye ko hashobora kubaho uturere 25 dutandukanye twumutima dujyanye nibibazo bya psoriasis. Impinduka muri utu turere twa gene zirashobora gukurura T selile kwitwara bitandukanye nibisanzwe. Ibibyimba muburyo bwo kwagura imiyoboro yamaraso, kwihuta kwingirangingo na dandruff bibaho kuruhu rwatewe na selile T.

Ni ibihe bimenyetso nubwoko bwa Psoriasis?

Psoriasis ifite amasomo adakira kandi abarwayi benshi bahura nibibaho byuruhu na dandruff. Indwara ikunze kugaragara cyane muri kimwe cya kane cyabantu. Kwisubiraho bidatinze, ariko mubihe bimwe na bimwe, ibihe byo gukira no kwiyongera bishobora kubaho. Guhangayika, inzoga, virusi cyangwa bagiteri zirashobora gutera umuriro. Kunywa itabi nabyo biri mubintu bishobora kongera indwara.

Abarwayi benshi bafite kwandura kimwe na plaque kuruhu. Mu ndwara zisanzwe, hashobora kubaho ingorane zo gukomeza ubushyuhe bwumubiri, gukonja, guhinda umushyitsi, no kongera poroteyine. Rimwe na rimwe, rubagimpande irashobora gukura kubera psoriasis. Muri rubagimpande zijyanye na psoriasis, irashobora kugaragara mumaboko, intoki, ivi, amaguru hamwe nijosi. Muri ibi bihe, hariho kandi ibikomere byuruhu.

Ibimenyetso bya psoriasis birashobora kugaragara ahantu hose kumubiri, ariko akenshi bibaho mumavi, inkokora, igihanga ndetse nigitsina. Iyo psoriasis ibaye kumisumari, ibinogo bito, ibara ryumuhondo-umukara hamwe no kubyimba imisumari.

Psoriasis ifite uburyo butandukanye bitewe nubwoko bwibisebe byuruhu:

  • Plaque Psoriasis

Plaque psoriasis, cyangwa psoriasis vulgaris, ni ubwoko bukunze kwibasira psoriasis kandi bugera kuri 85% byabarwayi. Irangwa nibara ryera cyangwa ryera ku byapa bitukura. Indwara ikunze kugaragara kumavi, inkokora, agace ka lumbar no mumutwe.

Ibi bisebe, bitandukanye mubunini kuva kuri santimetero 1 kugeza kuri 10, birashobora kugera kubunini butwikiriye igice cyumubiri mubantu bamwe. Ihahamuka riterwa nibikorwa nko gushushanya uruhu rutameze neza birashobora gutuma habaho ibisebe muri kariya gace. Iki kibazo, cyitwa Koebner phenomenon, gishobora kwerekana ko indwara ikora muriki gihe.

Kumenya kuva amaraso ya punctate mubitegererezo byakuwe mubikomere kubarwayi ba plaque psoriasis byitwa ikimenyetso cya Auspitz kandi ni ngombwa mugupima indwara.

  • Guttate Psoriasis

Guttate psoriasis ikora ibikomere muburyo bwuruziga ruto rutukura kuruhu. Nubwa kabiri bwa psoriasis subtype nyuma ya plaque psoriasis kandi igaragara mubarwayi bagera kuri 8%. Guttate psoriasis ikunda gutangira mubana no gukura.

Ibikomere bivamo ni bito, bitandukanijwe kandi bifite ishusho. Imishwarara, igaragara cyane kumurongo no kuruhande, irashobora kandi kugaragara mumaso no mumutwe. Ubunini bwigituba buri munsi yubwa plaque psoriasis, ariko burashobora kwiyongera mugihe runaka.

Hashobora kubaho ibintu bitandukanye bikurura iterambere rya guttate psoriasis. Indwara zo mu muhogo ziterwa na bagiteri, guhangayika, gukomeretsa uruhu, kwandura nimiti itandukanye biri muri ibyo bintu bitera. Ikintu gikunze kugaragara mu bana ni indwara zo mu myanya yubuhumekero yo hejuru iterwa na bagiteri ya streptococcus. Guttate psoriasis nuburyo bwa psoriasis hamwe na prognoz nziza nziza muburyo bwose.

  • Indwara ya Psoriasis

Pustular psoriasis, bumwe muburyo bukomeye bwa psoriasis, butanga ibibyimba bitukura, nkuko izina ribigaragaza. Indwara irashobora kugaragara mubice byinshi byumubiri, harimo uduce twitaruye nkimikindo yintoki namaguru, kandi irashobora kugera mubunini butwikiriye ahantu hanini. Indwara ya psoriasis, kimwe nubundi bwoko, irashobora kugira ingaruka ku ngingo zihuriweho kandi igatera dandruff kuruhu. Ibibyimba bivamo ibisebe biri muburyo bwera, bwuzuye ibisebe.

Mu bantu bamwe, igihe cyibitero kibamo pustules nigihe cyo kohereza gishobora gukurikiranya buri gihe. Mugihe cyo gukora ibibyimba, umuntu ashobora kugira ibimenyetso bisa nibicurane. Kugira umuriro, gukonja, guhubuka vuba, kunanirwa imitsi no kubura ubushake bwo kurya ni bimwe mu bimenyetso bishobora kugaragara muri iki gihe.

  • Indwara ya Psoriasis

Ubu bwoko bwa psoriasis, nabwo bwitwa flexural cyangwa inverse psoriasis, mubisanzwe biboneka mumabere, amaboko hamwe nigituba cyuruhu aho uruhu ruziritse. Ibikomere bivamo ni umutuku kandi urabagirana.

Ku barwayi barwaye psoriasis intertriginous, guhubuka ntibishobora kubaho bitewe nubushuhe bwibice bigaragara. Ugomba kwitonda kuko iyi ndwara ishobora kwitiranwa nindwara za bagiteri cyangwa fungal mubantu bamwe.

Abantu bafite iyi psoriasis usanga baherekejwe nubwoko butandukanye mubindi bice byumubiri. Ugomba kwitonda kuko ibikomere bishobora kuba bibi hamwe no guterana amagambo.

  • Erythrodermic Psoriasis

Indwara ya Erythrodermic psoriasis, izwi kandi nka psoriasis ya exfoliative, ni ubwoko budasanzwe bwa psoriasis butera ibisebe bisa. Iyi ndwara irashobora kuba ikomeye kuburyo bisaba ubuvuzi bwihutirwa. Kubangamira ubushyuhe bwumubiri nimwe mumpamvu zingenzi zitera ibitaro kubarwayi nkabo.

Muri erythrodermic psoriasis, ishobora gutwikira igice kinini cyumubiri icyarimwe, uruhu rusa nkurwo rumaze gukora izuba. Ibikomere birashobora gukonja mugihe kandi bikagwa muburyo bunini. Indwara igaragara muri ubu bwoko budasanzwe bwa psoriasis irababara cyane kandi irashobora gutera ububabare bwaka.

  • Indwara ya rubagimpande

Indwara ya rubagimpande ni indwara ya rubagimpande ibabaza cyane kandi igabanya ibikorwa byumubiri byumuntu, kandi ikagira ingaruka kuri 1 kuri 3 kubarwayi ba psoriasis. Indwara ya rubagimpande igabanyijemo amatsinda 5 atandukanye bitewe nibimenyetso. Kugeza ubu, nta muti cyangwa ubundi buryo bwo kuvura bushobora gukiza rwose iyi ndwara.

Indwara ya rubagimpande ku barwayi barwaye psoriasis, ahanini ikaba ari indwara ya autoimmune, ibaho nyuma yuko sisitemu yumubiri yibasiye ingingo kimwe nuruhu. Iyi miterere, ishobora cyane cyane gufata ingingo zamaboko, irashobora kugaragara mubice byose mumubiri. Kugaragara kwibisebe byuruhu kubarwayi mubisanzwe bibaho mbere yuko habaho ibibazo hamwe.

Nigute Psoriasis Yapimwe?

Gusuzuma indwara akenshi bikorwa no kugaragara kwuruhu. Kubaho kwa psoriasis mumuryango bifasha kwisuzumisha. Kenshi na kenshi, psoriasis irashobora gupimwa mugupima umubiri no gusuzuma ibikomere byonyine. Mu rwego rwo gusuzuma umubiri, haribibazo byerekana ibimenyetso bijyanye na psoriasis. Mu bihe biteye amakenga, hakorwa biopsy yuruhu.

Mugihe cya biopsy, hafatwa urugero ruto rwuruhu hanyuma izoherezwa muri laboratoire kugirango zisuzumwe kuri microscope. Hamwe na biopsy inzira, ubwoko bwa psoriasis burashobora gusobanurwa.

Usibye inzira ya biopsy, hashobora no gukorwa ibizamini bitandukanye bya biohimiki kugirango bifashe gusuzuma indwara ya psoriasis. Kubara amaraso yuzuye, urwego rwa rheumatoide, igipimo cya erythrocyte (ESR), urwego rwa aside irike, gupima inda, ibipimo bya hepatite hamwe nipimisha uruhu rwa PPD nibindi bikoresho byo gusuzuma bishobora gukoreshwa.

Nigute Psoriasis ifatwa (Psoriasis)?

Ibitekerezo byumurwayi ku giti cye nabyo byitabwaho mugihe cyo gufata icyemezo cyo kuvura psoriasis. Kubera ko kuvura bizaba igihe kirekire, kubahiriza umurwayi gahunda yo kuvura ni ngombwa cyane. Abarwayi benshi kandi bafite ibibazo bya metabolike nkumubyibuho ukabije, hypertension na hyperlipidemia. Ibi bihe nabyo byitabwaho mugihe uteganya kuvura. Gahunda yo kuvura ikorwa hakurikijwe ubukana bwindwara kandi niba ibangamira ubuzima.

Mugihe kibaye ahantu runaka cyumubiri, hakoreshwa amavuta akwiye yuruhu. Amavuta arimo cortisone akunzwe. Amavuta arasabwa kugumana uruhu. Abagore batwite bavurwa na cream cortisone nkeya hamwe na Phototherapie. Mbere yibi, umuganga wabagore arashobora kugishwa inama kugirango abone amakuru ko kuvura ntacyo bizatera.

Cream, gel, ifuro cyangwa imiti ikomoka kuri spray irimo corticosteroide irashobora kuba ingirakamaro mugihe cya psoriasis yoroheje kandi yoroheje. Iyi miti ikoreshwa buri munsi mugihe cyo kwiyongera, kandi ikoreshwa mugihe kinini mugihe indwara idahari. Gukoresha igihe kirekire imiti ikomeye ya corticosteroid irashobora gutera uruhu kunanuka. Ikindi kibazo kibaho mugukoresha igihe kirekire nuko imiti itakaza imbaraga.

Iyo ukora imiti yoroheje (Phototherapy), haba imirasire karemano na ultraviolet yuburebure butandukanye. Imirasire irashobora gukuraho selile yumubiri yibasiye ingirabuzimafatizo nziza zuruhu. Mugihe cyoroheje kandi giciriritse cya psoriasis, imirasire ya UVA na UVB irashobora kugira ingaruka nziza mugukemura ibibazo.

Muri Phototherapy, PUVA (Psoralen + UVA) ivura ikoreshwa hamwe na psoralen. Imirasire ishobora gukoreshwa mukuvura psoriasis ni imirasire ya UVA ifite uburebure bwa nanometero 311 hamwe nimirasire ya UVB imirasire ifite uburebure bwa 313 nanometero. Imirasire ya ultraviolet B (UVB) irashobora gukoreshwa kubana, abagore batwite, abagore bonsa cyangwa abasaza. Ubwoko bwa psoriasis bwitabira neza gufotora ni guttate psoriasis.

Rimwe na rimwe, abaganga barashobora guhitamo imiti irimo vitamine D. Amakara yamakara nayo ari muburyo bwo kuvura. Amavuta arimo vitamine D agira ingaruka mukugabanya umuvuduko wo kongera ingirabuzimafatizo zuruhu. Ibicuruzwa birimo amakara birashobora gukoreshwa muburyo bwa cream, amavuta cyangwa shampoo.

Mugihe gikabije cya psoriasis, imiti ya sisitemu ikoreshwa hiyongereyeho gufotora hamwe na cream ikoreshwa cyane nayo yongerwa mubuvuzi. Ni ngombwa gukomeza uruhu rutose kandi rworoshye. Ubuvuzi bwa sisitemu burahitamo cyane cyane mugihe cyo gutwika hamwe no kugira imisumari.

Imiti ya kanseri nka methotrexate na cyclosporine, vitamine A izwi nka retinoide nimiti ikomoka kuri fumarate iri mu miti ya sisitemu ikoreshwa mu kuvura psoriasis. Ku barwayi aho hatangijwe ubuvuzi bwa sisitemu, hagomba gukorwa ibizamini bisanzwe byamaraso kandi imikorere yumwijima nimpyiko igomba gukurikiranirwa hafi.

Imiti ya Retinoid ihagarika umusaruro wuturemangingo twuruhu. Ntidukwiye kwibagirwa ko ibisebe bya psoriasis bishobora kongera kubaho nyuma yo guhagarika ikoreshwa ryiyi miti. Imiti ikomoka kuri Retinoide nayo igira ingaruka zitandukanye, nko gutwika iminwa no guta umusatsi. Abagore cyangwa abagore batwite bashaka gusama mugihe cyimyaka 3 ntibagomba gukoresha imiti irimo retinoide kubera inenge zishobora kuvuka.

Intego yo gukoresha imiti ya chimiotherapie nka cyclosporine na methotrexate nuguhagarika ubudahangarwa bwumubiri. Cyclosporine ifite akamaro kanini muguhashya ibimenyetso bya psoriasis, ariko ingaruka zayo zo kugabanya ubudahangarwa bwumubiri zishobora guteganya umuntu indwara zitandukanye zanduza. Iyi miti kandi igira izindi ngaruka, nkibibazo byimpyiko numuvuduko ukabije wamaraso.

Byaragaragaye ko ingaruka nkeya zibaho mugihe ukoresheje methotrexate mukigero gito, ariko ntitwakwibagirwa ko ingaruka zikomeye zishobora no kubaho mugukoresha igihe kirekire. Izi ngaruka zikomeye zirimo kwangirika kwumwijima no guhagarika umusaruro wamaraso.

Muri psoriasis, hari ibihe bitera indwara bikayitera. Muri byo harimo toniillite, kwanduza inkari, kwangirika kwamenyo, kwangiza uruhu binyuze mu gutobora, gukuramo no gushushanya, ibibazo byamarangamutima, ibintu bibabaza hamwe na stress. Ibi byose bisabwa bigomba gufatwa neza. Abarwayi bahabwa inkunga ya psychologue nabaganga bindwara zo mu mutwe cyangwa abahanga mu byimitekerereze ya muntu na bo bari mu nzira zishobora kuba ingirakamaro.

Psoriasis nindwara igaragara cyane. Ibyiyumvo byiza byumurwayi bijyanye no gukira birashobora kugira ingaruka cyane ku nzira yindwara. Biremewe ko ubu buryo butandukanye bwakoreshejwe kubarwayi bubafasha mubitekerezo kandi bikagira ingaruka kubitekerezo. Kubera iyo mpamvu, ni ngombwa ko abantu barwaye psoriasis bayoborwa na muganga kandi bakungukirwa nuburyo gakondo.

Isano iri hagati yo kurya no kubaho hamwe na psoriasis ntirasobanurwa neza. Kurandura ibiro birenze urugero, kwirinda kurya ibicuruzwa birimo amavuta ya transit cyangwa amavuta karemano, no kugabanya kunywa inzoga nimpinduka zintungamubiri zisubiza ikibazo cyibyiza kuri psoriasis. Muri icyo gihe, abarwayi bagomba kwitondera ibiryo barya bitera indwara kwiyongera.

Guhangayikishwa nimpamvu nyamukuru itera psoriasis. Guhangana nimihangayiko yubuzima birashobora kuba ingirakamaro haba kugabanya ubukana no kugenzura ibimenyetso. Imyitozo yo guhumeka, gutekereza hamwe na yoga ni bumwe muburyo bushobora gukoreshwa muguhashya imihangayiko.